Ca dao đề cập đến thời tiết, khí tượng.
Thầy Trần Đăng Hồng
Khi còn học ở trường Đoàn
Thị Điểm Cần Thơ, cũng như thời học trường Nông Lâm Súc Cần Thơ, Kim-Thu gia
nhập và hoạt động ngành 4 T, tức Thiếu Nông. Kim-Thu thường đến hoạt động ở
nông thôn cùng các chú bác nông dân. Các bác nông dân, chỉ nhìn trời, nhìn mây,
nhìn côn trùng mà tiên đoán thời tiết, thường rất chính xác. Các bác thường đọc
các câu ca dao có liên quan đến thời tiết, do kinh nghiệm nhiều đời truyền lại.
Vì vậy, Kim-Thu xin thu góp lại các câu ca dao này để bạn đọc kiểm nghiệm.
1. Mây xanh thì nắng, mây
trắng thì mưa.
2. Trời oi đen sẫm sấm sét
tới nơi.
3. Chiều hôm mây kéo bối bừa
Trời còn nắng ráo ta chưa
vội gì
Bao giờ kéo vảy tê tê
Sắp gồng, sắp gánh ta về kẻo
mưa.
4. Cơn đằng Đông vừa trông
vừa chạy
Cơn đằng Nam vừa làm vừa
chơi.
5. Chuồn chuồn bay thấp thì
mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râm.
6. Chớp Đông nhay nháy, gà
gáy thì mưa.
7. Sao dày thì mưa, sao thưa
thì nắng.
8. Bao giờ Hòn Đỏ mang tơi
(Hòn Hèo, Hòn Đỏ ở Khánh Hòa)
Hòn Hèo đội mũ thì trời sắp
mưa.
9. Cò bay ngược, nước vô nhà
Cò bay xuôi nước lui ra biển.
10. Mưa tháng Bảy gãy cành trám
Nắng tháng Tám, rám trái bưởi
11. Ráng mỡ gà, có nhà thì giữ.
12. Mống đông vồng tây, chẳng mưa dây cũng bão cát.
13. Ráng mỡ gà thì gió, ráng mỡ chó thì mưa.
14. Tháng ba mưa đám, tháng tám mưa cơn.
15. Trăng quầng thì hạn, trăng tán thì mưa.
16. Đầu năm sương muối, cuối năm gió nồm.
16. Kiến bò từ dưới lên cao, mang theo cơm gạo gây nên mưa rào.
17. Trời đang nắng, cỏ gà trắng thì mưa.
18. Mống dài trời cụt, mống ngắn trời mưa.
19. Chớp đằng đông vừa trông vừa chạy.
20. Quạ tắm thì ráo, sáo tắm thì mưa.
21. Dế kêu càng gấp gáp trời càng ấm.
22. Chớp đông nhay nháy, gà gáy thì mưa.
23. Vàng mây thì gió, đỏ mây thì mưa.
24. Gió heo may, chuồn chuồn
bay thì bão.
25 Én bay thấp mưa ngập bờ
ao, én bay cao mưa rào lại tạnh.
26. Trời đã sẫm tối rồi, gà
còn đi bới điểm trời sắp mưa.
27. Đường đi kiến đắp thành
bờ, chẳng mưa thì gió còn ngờ vực chi.
28. Kiến cánh vỡ tổ bay ra,
bão táp mưa sa tới gần.
29. Ba ngày gió nam mùa màng
mất trắng.
30. Sấm tháng mười cày cươi
mà cấy.
31. Trên trời có vảy tê tê,
là mưa sắp sửa kéo về nay mai.
32. Nắng sớm thì đi trồng
cà, mưa sớm ở nhà phơi thóc.
33. Ếch kêu uôm uôm, ao
chuôm đầy nước.
34. Chớp thừng chớp bão,
chẳng bão thì mưa.
35. Mặt trời có quầng thì
hạn, mặt trăng có tán thì mưa.
36. Cỏ gà mọc loang, cả làng
đầy nước.
37. Tháng bảy kiến bò, chỉ
lo lại lụt.
38. Nhiều sao thì nắng, vắng
sao thì mưa.
39. Mây xanh thì nắng, mây
trắng thì mưa.
40. Tháng bảy kiến đàn đại
hàn hồng thủy.
50. Gió bấc hiu hiu, sếu kêu
thì rét.
51. Chuồn chuồn bay thấp thì
mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râm.
52. Mây xanh thì nắng, mây
trắng thì mưa.
53. Nồm động đất, Bấc động
khơi.
54. Vàng mây thì gió, đỏ mây
thì mưa.
55. Trời oi đen sẫm sấm sét
tới nơi.
56. Cóc nghiến răng trời
đang năng thì mưa.
57. Bạn chìa thợ lái bảo
nhau
Mống đông chớp lạch quay mau
về nhà.
58. Chớp thừng chớp chảo
Không bão thì mưa.
59. Chóp chài đội mũ, mây
phủ đá bia
Ếch nhái kêu lia, trời mưa
như trút.
59. Chớp đông nhay nháy
Mà gà gáy thì mưa.
60. Cò bay ngược nước, nước
vào nhà
Cò bay xuôi, nước lui ra biển.
61. Kiến đen tha trứng lên cao
Thế nào cũng có mưa rào rất
to.
62. Mây kéo xuống bể thì
nắng chang chang
Mây kéo lên ngàn thì mưa như
trút.
63. Chớp đằng đông nước đồng
tràn ngập
Chớp đằng tây mua dây mà
tát.
64. Kiến đắp thành thì bão
Kiến ẵm con chạy vào thì
mưa.
65. Mây càng bay cao trời
càng đẹp
Hoa cúc cụp cánh lại trước
khi trời mưa.
66. Trời đỏ vào buổi sáng,
thủy thủ phải cảnh giác ( bão tố ngoài biển)
Trời đỏ vào ban đêm, thủy
thủ nên phấn khởi.