Đường độc hơn
trứng
Nhiều bác sĩ đã từ lâu cảnh báo
về tình trạng “ghiền đường” mà vị ngọt của đường là một loại ma túy
nguy hiểm có thể giết người trong thầm lặng.
Trong một bài viết trước đây về
hội chứng “Mỡ, Đường, Máu”, BS. Minh có cho độc giả một câu hỏi để suy
gẫm: “Giữa một lon Coke và một quả trứng gà, cái nào nguy hiểm cho tim
mạch hơn?” Hôm nay chúng ta đã có một câu trả lời xác đáng dựa trên
nghiên cứu mới nhất đăng trên báo Y Khoa của Hội Y Sĩ Hoa Kỳ (JAMA)
tháng 2/2014, sau quá trình theo dõi 40,000 bệnh nhân: “Trứng gà không
gây ra đột quỵ tim mà thủ phạm chính là đường”!
Sự “ghiền đường” dường như đã
được in đậm vào trong DNA của loài người chúng ta từ hằng chục ngàn
năm qua, cộng thêm với những ảnh hưởng của xã hội làm cho ta khó thấy
sự tác hại của bệnh ghiền này, vì lẽ, mọi người, không ít thì nhiều
đều bị… ghiền đường.
Có bao nhiêu loại
đường?
Đường là danh từ chung để chỉ một loại nhu yếu phẩm cần cho con người. Trên thực tế, tất cả loại cây cỏ, thảo mộc đều có chứa đường dưới nhiều thể loại khác nhau. Thí dụ như cây lúa chẳng hạn, từ hột lúa, rễ cây lúa, lá lúa đến thân cây lúa, đều có đường trong đó. Tuy nhiên những loại đường có trong thân cây, lá cây v.v… so với các loài như trâu, bò ngựa…có thể hấp thụ được, cơ thể chúng ta lại chịu thua. Để đơn giản hóa vấn đề, đối với con người, có 3 loại đơn đường, Glucose, Fructose (có nhiều trong trái cây), và Galactose (có nhiều trong sữa). Đường cát đa phần được kết tinh từ nước mía chứa một loại đường đôi gọi là sucrose, được kết hợp từ đường glucose và fructose.
Đường phèn, đường cát, đường
đen, đường nâu, đường bông gòn,… tất cả đều được biến chế từ đường mía
mà ra.
Cần bao nhiêu đường thì
đủ?
Trên thực tế chúng ta chỉ cần
khoảng 5% đến 7% tổng số lượng calories trung bình đến từ đường mỗi
ngày, tức là khoảng 2 hay 3 muỗng cà phê đường. Trên thực tế
chúng ta tiêu thụ đến mức 25% calories do đường cung cấp mỗi ngày.
Nghiên cứu trên đây cho biết, khả năng bị đột quỵ tim tăng gấp đôi nếu
chúng ta tiêu thụ 20% tổng số calories đến từ đường, nhưng tăng gấp 4
lần nếu dùng trên 25% năng lượng đến từ bất kể loại đường
nào!
Từ khoảng năm 1970, để cạnh
tranh kinh tế và duy trì lợi nhuận cho nghành nông nghiệp Mỹ, chính
phủ Mỹ đã tăng thuế nhập cảng đường mía từ các nước khác, và tăng
cường sản xuất một loại đường đặc chế từ hạt bắp gọi là “đường sy-rô
nồng độ cao từ bắp” (High Fructose Corn Syrup, HCFS). Loại đường HCFS
này về thành phần hóa học thì hơi giống như đường mía, nhưng ngọt hơn
và dễ thấm vào máu hơn. Có người cho là vì hai tính chất này mà HCFS
độc hơn đường mía, vì dễ ghiền và mau “phê” hơn là đường mía. Trên
thực tế cả hai thứ đều là “bad guys” (kẻ xấu) hết.
Chỉ vì chính phủ Mỹ cố tình làm
cho đường HCFS rẻ hơn nên kỹ nghệ biến chế thức ăn tha hồ tưới, nhét,
trộn đường HCFS vào đồ ăn. Bạn có để ý là nước ngọt Coca Cola ở Mỹ mùi
vị hơi khác hơn ở các nước khác không? Sự khác biệt là do mùi vị khác
nhau của đường HCFS và đường mía. Nói đến Coca Cola, chỉ ½ lon soda có
thể làm tăng tỉ số bị đột quỵ tim lên đến 30%. Bạn có biết là một
muỗng tương cà chua Heinz có nhiều đường hơn là một cái bánh quy Oreo
không? Hoặc, một hủ da-ua (fruit yogurt) có nhiều đường hơn là một lon
Coke? Hay trong một tô cereal buổi sáng, 75% calories đến từ đường?
Ngay cả nước trái cây “bổ dưỡng” fruit juice, nước uống “tăng cường
năng lực”, cà phê Starbucks v.v… hãy thử đoán có bao nhiêu đường trong
đó?
Tại sao đường gây ra tai hại?
Khi bạn mới uống hay ăn thức ăn
có đường vào cơ thể đa phần bạn sẽ có cảm giác thoải mái, dễ chịu. Thứ
nhất vì trên thực tế cơ thể chúng ta cần một số ít đường để sống.
Lượng đường nầy thấm vào các tế bào, cung cấp năng lượng cấp thời làm
cho ta…khỏe. Thứ nhì có thể vì yếu tố tâm lý của đa số bệnh ghiền, vì
từ thuở nhỏ chúng ta đã quen với vị ngọt của đường, nhất là những khi
bé khóc là bố mẹ dúi cho một cục kẹo hay một cây cà rem. Vì thế bây
giờ khi bị “stress” chúng ta dễ đi tìm niềm an ủi với vị ngọt của
đường.
Sau khi cảm giác dễ chịu qua
đi, chúng ta sẽ thấy cơ thể nặng nề vì những lượng đường dư thừa sẽ
tạo gánh nặng cho cơ thể. Lá gan và pancreas cần phải “giải độc” khối
lượng đường phụ trội này bằng cách chế biến và chứa vào mỡ đặc
(triglycerides) làm cho ta béo phì ra, hay làm tăng mỡ lỏng
(cholesterol, LDL) làm cho tim, mạch máu bị nghẽn. Ngoài ra, các tế
bào bị ngâm trong đường sẽ biến thành… mứt quất (mứt tắt), để cân bằng
nồng độ hai bên, nước từ bên trong tế bào sẽ rút ra máu, làm khô nước
bên trong và dễ chết (Bạn dã đọc bài “Yêu Nước” chưa?). Càng ngâm
trong đường càng lâu các tế bào sẽ có hiệu ứng giống như bị “thắng
đường” khi các bà làm nước màu kho cá!. Cuối cùng lá gan cũng đầu
hàng, sanh ra bệnh tiểu đường. Vòng tròn tử vong tiếp tục xoáy tròn
kéo mình vào vực sâu của đáy huyệt một cách nhanh chóng.
Làm thế nào để bớt ghiền
đường?
1. Không nên ăn đường
giả (sugar substitute, diet sugar)! Đường thật mà còn có hại huống
chi đường giả! Đường giả đa phần có cấu trúc giống như đường có
trong... lá cây, rễ cây v.v… để lừa cơ thể chúng ta mà thôi. Tuy không
làm tăng calorie nhưng vẫn có những tác hại tương tự.
2. Nên để ý hàm lượng đường
trong tất cả các loại thức ăn. Tốt hơn hết là không ăn đồ ăn đã
chế biến mà chỉ ăn đồ ăn tươi do chính mình nấu nướng lấy.
3. Ăn ít , ăn cân bằng và
biết lựa chọn. Thí dụ không ai cấm bạn ăn một quả chuối mỗi ngày,
miễn đừng ăn luôn cả nải chuối. Giữa một quả cam và một ly nước cam
thì nên chọn…?
4. Ăn chậm, nhai chậm lại để
tận hưởng vị ngọt của thức ăn. Tôi bảo đảm với bạn sau khi bạn
nhai một miếng dưa chuột thật kỹ, thật lâu bạn sẽ thấy vị ngọt của nó
không thua gì một múi cam. Mà có nhai một múi cam, thì cũng nên bỏ thì
giờ mà tận hưởng hương vị của nó. Nên nhớ ngoài vị ngọt còn có những
vị khác nữa.
5. Tập thể dục, thể thao mỗi
ngày. Đi bộ tối thiểu 15 phút trước hay ngay sau khi ăn, hoặc cả
hai càng tốt. Đi bộ sẽ làm cho các tế bào mở rộng cửa để cho đường
thấm nhanh vào bên trong, giảm bớt nồng độ đường ngoài mạch
máu.
Hôm nay nên là bắt đầu mới cho
mọi người. Chúc bạn đọc khỏe, vui vẻ vì bớt… “ghiền
đường”.
