Chuyện tình không bao giờ tiết lộ
Kim-Cương & Bui-Giang
Cõi đời một kiếp yêu em
Dẫu là bỏ cuộc, mộng
tìm dáng xưa
Bùi Giáng (1926-1998): là nhà
thơ, dịch giả và là nhà nghiên cứu văn học của Việt Nam. Các bút danh khác
của ông là : Trung niên thi sĩ, Thi sĩ đười ươi, Brigitte Giáng, Giáng
Moroe, Bùi Bán Dùi, Bùi Bàn Dúi, Bùi Tồn Lưu, Bùi Tồn Lê, Bùi Bê Bối, Bùi
Văn Chiêu Lỳ…
Ông nổi tiếng từ năm 1962 với tập thơ Mưa
Nguồn.
Kỳ nữ Kim Cương : chiếm một vị trí
đặc biệt trong cuộc đời, trong tâm hồn và trong sáng tác của Bùi Giáng.
Trong tâm hồn ông, Kim Cương là “đệ nhất mỹ nhân” trong thiên hạ. Ông yêu
Kim Cương bằng một tình yêu lạ lùng nhất thế gian. Chỉ có thể nói đó là
một tình yêu bất tử. Đã có rất nhiều giai thoại xung quanh mối tình kỳ bí
này.
Đối với Kim Cương, tuy là mối tình đơn phương từ
phía Bùi Giáng, nhưng nữ nghệ sĩ này đã rất trân trọng tình yêu của ông,
một sự trân trọng vô cùng cảm động và hiếm
thấy.
Nhiều năm qua, nghệ sĩ Kim Cương có những lý do
riêng nên đã không lên tiếng một cách chính thức. Lần đầu tiên, bà tiết lộ
với báo chí một số sự thật về thiên tình sử này, vì đã đến lúc bà
không còn lý do để tiếp tục im lặng…
Có lẽ trong cuộc đời của thi sĩ Bùi Giáng, ngoài
chuyện văn chương ra thì chuyện tình đơn phương của ông với Kim Cương là
nổi bật nhất, kỳ lạ nhất, và cũng cảm động
nhất.
Kim Cương còn giữ rất nhiều bài thơ của ông viết
tặng riêng bà, cả hình ảnh nữa, nhưng từ lâu bà từ chối mọi lời yêu cầu
của các tờ báo, nhà xuất bản xin được phát hành, đặc biệt sau khi Bùi
Giáng qua đời nhiều đơn vị còn đặt vấn đề “mua” những tấm ảnh, tập thơ đó.
Bà nói : “Tôi không muốn đem tình cảm của Bùi Giáng ra đánh bóng tên tuổi
của mình hoặc làm gì đó có dấu ấn kinh doanh. Dù tôi không yêu ông, nhưng
tôi trân trọng tình yêu của ông. Tuy nhiên, bây giờ sau loạt bài của
báo TN, tôi thấy đây không còn là chuyện riêng tư nữa, mà Bùi Giáng
là một sự kiện văn học chung và nếu không lên
tiếng thì có những thêu dệt không đẹp cho Bùi Giáng, vì vậy tôi
chỉ muốn nói rõ một vài sự thật để người ta hiểu ông đúng
hơn”.
Kim Cương biết Bùi Giáng lúc bà khoảng 19 tuổi,
còn theo đoàn cải lương của má Bảy Nam nhưng Kim Cương đã được mệnh danh
là “kỳ nữ”. Thật ra, ông chú ý đến bà trong một đám cưới của đôi bạn Hạnh
– Thùy. Sau đám cưới, một hôm Thùy bảo Kim Cương : “Có một ông giáo sư Đại
học Văn khoa, đi học ở Đức về, ái mộ chị lắm, muốn đến nhà thăm
chị”.
Kim Cương trả lời : “Ừ, thì mời ổng
tới”.
Hóa ra là Bùi Giáng, lúc ấy đang dạy học, cũng
áo quần tươm tất chứ chưa có “điên điên” như sau này. Bùi Giáng lui tới,
mời Kim Cương lên xe đạp ông chở đi chơi, rồi cả cầu hôn, nhưng bà đều né
tránh. Bởi sau vài lần tiếp xúc, bà thấy ở ông toát lên cái gì đó “kỳ kỳ”,
bất bình thường, nên bà sợ. Đeo đuổi mãi không được, Bùi Giáng thở dài nói
: “Thôi, chắc cô không ưng tôi vì tôi lớn tuổi hơn cô (Bùi Giáng lớn hơn
Kim Cương mười mấy tuổi), vậy cô hứa với tôi là sẽ ưng thằng cháu của
tôi nhé. Nó trẻ, lại đẹp trai, học giỏi”. Kim Cương ngần ngừ : “Thưa anh,
chuyện tình cảm đâu có nói trước được. Tôi không dám hứa hẹn gì đâu, để
chừng nào gặp nhau hẵng tính…”. Ý bà muốn hoãn binh. Nhưng Bùi Giáng đã
đùng đùng dắt cháu tới.
Trời ơi, hóa ra đó là thằng nhỏ mới… 8 tuổi. Kim Cương
hết hồn. Thôi rồi ! Ổng đúng là không bình thường
!
Từ đó, mỗi năm Bùi Giáng mỗi bệnh nặng hơn. Ông
không có vợ con, suốt ngày đi lang thang ngoài đường, hò hét, rồi cứ địa
chỉ nhà Kim Cương mà tới. Thằng bé Toro con của Kim Cương lúc ấy khoảng 5
tuổi, thường trố mắt ra nhìn ông, và hỏi : “Mẹ ơi, sao bác này giống cái
xe hoa quá ?”. Tư duy trẻ con thật ngộ nghĩnh, nhưng lại rất chính xác.
Thì trên người Bùi Giáng có đủ thứ : nào hộp lon treo lủng lẳng, nào lá cờ
giắt sau lưng, nào nhánh cây, vòng hoa trên đầu… cả một nải chuối đeo
thường xuyên trên cổ. Không mở cửa cho ông vào là ông la hét, đập cửa,
chửi um sùm, ném đá nữa, khiến hàng xóm náo động. Nhưng riết rồi quen, mỗi
lần ông tới nhà Kim Cương ai nấy đều cười. Má Bảy Nam ở trên lầu chỉ
cần nghe la rùm beng, đập cửa ầm ầm, là hỏi : “Bùi Giáng phải không
?”.
Nhiều lần ông say khướt, nằm ịch xuống gốc cây
trước nhà Kim Cương, mọi người phải khiêng vào. Bà lắc đầu : “Sợ ổng chết.
Tướng tá vầy có thể chết bất cứ lúc nào. Nhưng khiêng vô rồi cũng sợ rủi
ổng chết trong nhà mình. Mà điều, không nỡ bỏ ổng lăn lóc ngoài đường,
thấy tội quá”.
Nhưng điều hay nhất là mỗi khi vô nhà Kim Cương
ông lại sáng tác thơ để tặng bà. Tiện tay xé bất cứ tờ giấy, tờ lịch nào
là ông viết ào vô đó. Nguồn thơ yêu cứ tuôn trào như suối, không vơi cạn
theo năm tháng. Về sau, khi ông “quậy” quá thì Kim Cương nghĩ ra cách,
không mở cửa, mà lòn một cuốn sổ ra khe cửa cho ông viết thơ. Ông hí hoáy
một hồi, rồi vui vẻ bước đi.
Suốt 40 năm, cả chục cuốn sổ tay đã đầy ắp chữ
của ông, chỉ riêng tặng “Nương tử Kim Cương”. Bà trân trọng gìn giữ trong
ngăn tủ. Những vần thơ yêu với nét chữ ngả nghiêng chệnh choạng nhưng hồn
nhiên say đắm lạ kỳ.
Kính thưa
nương tử Kim Cương
Tấm lòng rộng mở phi thường bấy nay
Ngàn năm điêu đứng đọa đày
Thiên thu sử lịch cau mày về sau
Thưa em đời mộng dạt dào
Tình yêu vô tận yêu đào vô biên
Kể từ tao ngộ đầu tiên
Kim Cương vô tận, thuyền quyên vô cùng
Bốn mươi năm đã lẫy lừng
Âm thầm tưởng niệm lạ lùng giai nhân
Trái tim thiết thạch vô ngần
Từ tam thu tới tử phần hôm nay
Kể từ sử lịch xa xuôi
Bất ngờ một bận bùi ngùi yêu em
Lang thang vạn dặm độc hành
Cẩm nang bỏ cuộc đời mình trao em.
Tấm lòng rộng mở phi thường bấy nay
Ngàn năm điêu đứng đọa đày
Thiên thu sử lịch cau mày về sau
Thưa em đời mộng dạt dào
Tình yêu vô tận yêu đào vô biên
Kể từ tao ngộ đầu tiên
Kim Cương vô tận, thuyền quyên vô cùng
Bốn mươi năm đã lẫy lừng
Âm thầm tưởng niệm lạ lùng giai nhân
Trái tim thiết thạch vô ngần
Từ tam thu tới tử phần hôm nay
Kể từ sử lịch xa xuôi
Bất ngờ một bận bùi ngùi yêu em
Lang thang vạn dặm độc hành
Cẩm nang bỏ cuộc đời mình trao em.
“Quyền lực” của Kim Cương đối với Bùi
Giáng
Phải nói là Kim Cương có “quyền lực” rất lớn đối
với Bùi Giáng. Cứ nghe tên bà là ông trở lại ngoan ngoãn như một đứa trẻ
con. Một lần, ông làm “chim bay cò bay” giữa phố, gây ách tắc giao thông,
công an tới lôi ông vào cũng không được. Tình cờ có ông nhà báo trông
thấy, thế là anh ta rỉ tai ông : “Kim Cương nhắn ông tới nhà kìa !”. Lập
tức ông riu ríu đi theo nhà báo.
Ông còn “ái mộ” bà theo kiểu “kinh khủng” của
ông. Người ta ái mộ thì xin chữ ký, xin hình, còn ông thì xin… quần. Ông
tới nhà nằng nặc đòi bà cho ông cái quần. Bà lấy quần của cậu Toro nay đã
lớn cỡ ông mặc vừa. Ông giãy nảy không chịu, đòi cái quần của Kim Cương
mới được. Bà bực quá, đưa thiệt. Lập tức ông mặc vô và rồi không chịu thay
ra. Tắm xong, mặc lại. Tỉnh bơ.
Và sau này khi ông ở nhờ nhà anh Hoài – cháu gọi
ông bằng bác họ – tại Gò Vấp, thì cũng chỉ Kim Cương là người phụ nữ duy
nhất được ông cho phép bước vào nhà. Nhiều lần, các bạn thơ nữ có ghé thăm
ông, nhưng vừa mới nghe cháu vô báo tin là ông đã la hét om sòm, đuổi họ
như đuổi tà : “Chỉ có tiên nữ Kim Cương mới được bước tới đây. Đi ra ! Đi
ra hết !”.
Nghệ sĩ Kim Cương nói : “Tôi rất trân trọng tài
năng của ông, nhưng phải nói thật là ông điên nặng, nhưng là cái điên trí
tuệ, nói ra nhiều câu cực kỳ sâu sắc”. Thỉnh thoảng, khi ông hơi tỉnh thì
Kim Cương cũng ngồi bàn chuyện thơ văn với ông cho ông vui. Những lúc ấy,
ông gọi bà bằng “cô” đàng hoàng chứ không “nương tử”, không “Hằng Nga” gì
hết. Nhưng có một lần, ông làm bà hết hồn. Hai người bàn luận đến Kiều, bà
đọc mấy câu lỡ có sai một chút, ông liền đập bàn, la hét, nhảy dựng lên :
“Tại sao Kiều mà cô nói sai như vậy ? Câu vậy mà cô nói là của Kiều hả ?”.
Thấy ông trợn mắt giận dữ, bà cứ ngỡ ông sắp bóp cổ mình tới nơi. Bà quên
mất rằng ông cũng yêu Kiều say đắm như yêu
bà
Có một chuyện nhỏ, nhưng cảm động. Kim Cương nói
rằng Bùi Giáng có đóng phim gì nữa đó, chắc đóng vai phụ nho nhỏ thôi. Kim
Cương nhớ khi ông lãnh tiền thù lao, liền mua hai trái xoài đem tới cho
bà. Rất dễ thương.
Kim Cương bùi ngùi nhớ lại : “Suốt 40 năm, ông
đối với tôi như một người yêu đơn phương, thì ngược lại, tôi đối với ông
như chỗ dựa tinh thần, bất cứ lúc nào nghe ông đau ốm hay bị công an bắt,
bị người ta đánh là tôi có mặt”. Bởi đơn giản, trong đầu Bùi Giáng chỉ có
một số điện thoại duy nhất, một địa chỉ duy nhất, đó là địa chỉ và số điện
thoại của Kim Cương. Nhiều lần ông đứng giữa đường dang tay la hét, làm
kẹt xe, công an tới bắt, hỏi cách gì ông cũng chỉ nói một câu : “Người
thân cuả tôi là Kim Cương, ở số… Hoàng Diệu, điện thoại 844…”. Thế là công
an réo gọi Kim Cương. Bà đi lãnh ông ra. Chuyện đó xảy ra không biết bao
nhiêu lần. Có khi ông bị té, bị thương, người ta chở vô bệnh viện,
ông cũng chỉ “khai báo” y như vậy.
Bệnh viện lại réo bà. Bà lại đến. Hoặc những lúc
ông lên cơn, có khi vô quậy cả đám cưới nhà người ta, bị người ta đánh, bà
lại đến đưa ông về. Có lần, ông xuất hiện trước nhà bà với tóc tai mặt mũi
đầy máu vì mới bị ai đó đánh, bà hoảng hốt gọi xích lô cho ông đi cấp cứu.
Ông không chịu : “Chừng nào cô đi với tôi thì tôi mới đi”. Ừ, thì đi. Kim
Cương gọi chiếc xích lô chở ông, vừa ngồi xe ông vừa nói vung vít, mặc cho
Kim Cương chịu trận.
Và như thường lệ, trong cơn điên điên tỉnh tỉnh, ông
lại tiếp tục làm thơ yêu qua cuốn sổ nhỏ nhét vào khe cửa nhà bà
:
Yêu nhau
từ bấy tới nay
Xiết bao tâm sự từ ngày qua đêm
Thưa em nương tử dịu mềm
Bốn mươi năm lẻ êm đềm vô biên
Đầu tiên tiên nữ Kim Cương
Cuối cùng muôn một phi thường Cương Kim
Cúi đầu bái tạ tình em
Về sau vĩnh viễn êm đềm thương nhau
Xiết bao tâm sự từ ngày qua đêm
Thưa em nương tử dịu mềm
Bốn mươi năm lẻ êm đềm vô biên
Đầu tiên tiên nữ Kim Cương
Cuối cùng muôn một phi thường Cương Kim
Cúi đầu bái tạ tình em
Về sau vĩnh viễn êm đềm thương nhau
Làm thơ
tiếp tục yêu em
Ồ Kim Cương ạ êm đềm vô song
Kể từ lịch kiếp long đong
Anh điêu tàn tới thong dong bây giờ
Ồ Kim Cương ạ êm đềm vô song
Kể từ lịch kiếp long đong
Anh điêu tàn tới thong dong bây giờ
Bùi Giáng về ở nhà của anh Hoài vào khoảng năm
1978, thì đến khoảng 1992 đã hơi tỉnh tỉnh. Nhà thơ Trụ Vũ thường ghé chơi
với ông. Một lần Trụ Vũ bảo : “Kim Cương hẹn ngày mai lên thăm anh”. Thế
là suốt đêm ông không ngủ. Sáng dậy, ông đi tới đi lui, đứng ngồi không
yên, và càu nhàu : “Cái thằng Trụ Vũ, chừng nào lên thì lên, nhắn nhe làm
chi cho người ta sốt ruột”.
Anh Hoài còn tiết lộ ông phải giả vờ uống một tí
rượu để đóng vai “say”, như thế khi Kim Cương lên thăm ông mới có cớ đi
ngả nghiêng cho Kim Cương dìu đỡ. Nhưng có lần uống mãi, uống mãi, rồi say
thật lúc nào chả biết, khi Kim Cương đến nơi thì ông đã… ngủ khò. Một bữa,
Kim Cương đến nhà, tặng ông đóa hoa hồng. Ông sung sướng quá. Kim Cương về
rồi, ông hỏi anh Hoài : “Làm sao giữ được hoa tươi mãi hè ?”. “Ba ngày là
nó héo thôi bác ơi!”. “Trời ơi, của Kim Cương tặng tao, phải giữ hoài chớ
bây !”. “Con có cách. Đem hoa trút ngược xuống thì sẽ giữ giùm bác được
vài tháng”. Đúng là giữ được vài tháng, đến khi hoa đã khô nát ông mới
đành lòng chia tay.
Gần 60 tuổi, ông tới nhà bà với đôi mắt nheo
nheo không nhìn thấy rõ. Bà dắt ông đi mua cặp kính lão. Nhưng chỉ một
tháng sau, ông xuất hiện với một bên tròng kính bị bể vì người ta đánh. Bà
dỗ ngọt : “Tôi mua cho anh kính mới nghen”. Ông lắc đầu: “Thôi cô, nhìn
đời bằng một con mắt đủ rồi".
Kể ra, đâu chỉ có Bùi Giáng kiên nhẫn và thủy
chung với kỳ nữ Kim Cương, mà chính Kim Cương cũng đã đáp lại mối tình đơn
phương của Bùi Giáng một cách chân thành và kiên nhẫn, thủy chung suốt 40
năm, gần giống một người chị, một người mẹ. Cho nên, có người nói với bà :
“Chắc kiếp trước Bùi Giáng mắc nợ bà!”. Bà đáp vui trở lại: “Hổng biết ổng
mắc nợ tui hay tui mắc nợ ổng!”. Những lúc tỉnh táo, ông nói: “Cô nhơn hậu
lắm cô mới chịu nói chuyện với tôi tới giờ này!”. Nhân đó bạn bè hỏi:
“Kim Cương có cái gì mà anh thương dữ vậy ?”. Ông đáp : “Lúc tôi gặp cô
trong đám cưới của Hạnh – Thùy, cô mặc cái áo dài lụa trắng, tôi thấy
hào quang tỏa tỏa ra, tới bây giờ vẫn còn
tỏa”.
15 ngày
trước khi chết, Bùi Giáng đến nhà Kim Cương để lại mấy câu thơ như báo trước
điềm chia ly:
Thương yêu
có lẽ như là
Nghi ngờ nhau mãi vẫn là Kim Cương
Ta đi đau xiết vui buồn
Một mình ở lại muôn trùng em yêu.
Nghi ngờ nhau mãi vẫn là Kim Cương
Ta đi đau xiết vui buồn
Một mình ở lại muôn trùng em yêu.
Rồi ông té, chấn thương sọ não, chở vào Bệnh
viện Chợ Rẫy. Người đầu tiên gia đình gọi đến là Kim Cương. Kim Cương nói:
“Lần đầu tiên tôi thấy Bùi Giáng sạch sẽ. Đầu cạo sạch, không còn mớ tóc
bù xù nữa. Và quần áo bệnh viện thì trắng bong. Cho nên tôi nhìn ổng không
ra, cứ chạy đôn chạy đáo khắp các phòng tìm ổng”. Những đứa cháu xin bà
cho ý kiến. Bà đồng ý để bác sĩ phẫu thuật cho ông dù chỉ còn 1% hy
vọng.
Nhưng rồi Bùi Giáng đã ra đi.
Nhưng rồi Bùi Giáng đã ra đi.
Ba lời cảm tạ của Kim
Cương
Trước mộ ông trước giờ hạ huyệt, Kim Cương nhẹ
nhàng thủ thỉ : “Thưa Bùi Giáng! Đời ông là một đời giang hồ, nhưng mọi
người vẫn mến thương ông, chắc ông cũng mãn nguyện rồi. Riêng tôi có 3
điều cảm ơn ông. Thứ nhất, ông đã để lại một sự nghiệp thơ cho đời. Thứ
hai, cảm ơn mối tình 40 năm ông dành tặng tôi, tới giờ tôi có thể nói đó
là mối tình lớn, ông là người yêu tôi chung thủy nhất, lâu dài nhất. Thứ
ba, cảm ơn vì ông đã cho tôi một bài học, rằng dù điên hay tỉnh, giàu hay
nghèo, già hay trẻ, trong lòng mỗi người cũng phải có một mối tình để
sống”.
Nhưng chắc gì Bùi Giáng đã chịu xa lìa Kim Cương. Ông
còn một lời nhắn nhủ viết trong cuốn sổ tay tại nhà Kim
Cương:
“Kiếp sau gặp lại nhau, anh Bùi Giáng chỉ mong
được Kim Cương chấp thuận cho phép anh Bùi được làm đầy tớ trung thành
tuyệt đối của Kim Cương”.
Và:
Vô ngần
tao ngộ đầu tiên
Em bao giờ biết anh phiền ưu sao
Yêu em từ những kiếp nào
Về sau cũng niệm nguyên màu ban sơ.
Em bao giờ biết anh phiền ưu sao
Yêu em từ những kiếp nào
Về sau cũng niệm nguyên màu ban sơ.
(Nguồn: Blog NguyenTrongTao)